ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Τα οδοντώματα είναι καλοήθεις οδοντογενείς όγκοι, που συχνά συνδυάζονται με παρατεταμένη πα- ραμονή νεογιλών δοντιών. Ο σκοπός της εργασίας αυτής είναι η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας που αφορά στα οδοντώματα καθώς και η περιγραφή της διάγνωσης και της θεραπείας τριών περιπτώσεων που σχετίζονταν με διαταραχές ανατολής μονίμων δοντιών. ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ: Δύο κορίτσια και ένα αγόρι, ηλικίας 8 -12 ετών, με ελεύθερο ιατρικό ιστορικό, παραπέμ- φθηκαν στις μεταπτυχιακές κλινικές Ορθοδοντικής και Παιδοδοντιατρικής (ΕΚΠΑ). ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Κατά την αρχική κλινική εξέταση, στο 12χρονο κορίτσι διαπιστώθηκε ένας άνω νεογιλός κυ- νόδοντας, ενώ στο 8χρονο αγόρι ένας νεογιλός κάτω κεντρικός τομέας. Ακτινογραφικά απεικονίζονταν, σε εγ- γύτητα των δοντιών αυτών, δυσπλασίες ως πολλαπλές μικρές αδιαφανείς δομές που προσομοίαζαν δόντια. Στην τρίτη περίπτωση, διαπιστώθηκε μια δομή που έμοιαζε με δόντι στην περιοχή του αριστερού κάτω κυνόδοντα, που ακτινογραφικά έδειχνε ως ακτινοσκιερή μάζα στο ύψος του φατνιακού οστού και εκτεινόταν κοντά στη ρίζα του. Η αρχική κλινική διάγνωση των δομών αυτών ορίστηκε ως οδοντώματα, ενώ η θεραπεία ήταν χειρουργική αφαί- ρεση, υπό τοπική αναισθησία, και εξαγωγή των αντίστοιχων νεογιλών δοντιών. Τα παρασκευάσματα στάλθηκαν για ιστοπαθολογική εξέταση και επιβεβαιώθηκε η αρχική διάγνωση. Ορθοδοντική θεραπεία ακολούθησε για να ανακτηθεί χώρος και να επιτευχθεί η αυτόματη ανατολή των μονίμων δοντιών. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπευτική αντιμετώπιση των οδοντωμάτων κρίνεται επιτακτική για τη φυσιολογική ανάπτυξη του οδοντικού φραγμού.

Το πυογόνο κοκκίωμα είναι μια αντιδραστικής φύσεως αγγειακή βλάβη σχετιζόμενη με τραύμα-ερεθισμό και με φλεγμονώδες μικροβιακό υπόστρωμα ή ορμόνες. Εκδηλώνεται την πρώτη και τη δεύτερη δεκαετία της ζωής, κυ- ρίως σε γυναίκες κατά την έναρξη της εφηβείας. Εμφανίζεται ως μια μικρή ερυθρή εξωφυτική βλάβη, συχνότερα στα ούλα αλλά μπορεί να εμπλέκεται και οστό. Ιστολογικά χαρακτηρίζεται από υπερπλασία αγγειακή και κοκκιω- ματώδη ιστό. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζεται περιστατικό πυογόνου κοκκιώματος σε παιδί με πολλαπλές υποτροπές που τελικά αφαιρέθηκε εκτενώς υπό γενική αναισθησία. Κορίτσι 10 ετών, ελεύθερο ιατρικό ιστορικό, προσήλθε στο ιατρείο λόγω ανησυχίας της μητέρας για την παρουσία ογκόμορφης βλάβης στην ουλική περιοχή του πρώτου προγομφίου (#14) και του δεύτερου νεογιλού γομφίου (#55). Αναφέρθηκε ότι προ δύο εβδομάδων είχε αποπέσει φυσιολογικά ο πρώτος νεογιλός γομφίος (#54) και λίγες μέρες μετά παρουσιάστηκε η βλάβη, η οποία είχε έντονη αιμορραγία. Στην κλινική εξέταση παρατηρήθηκε ευμεγέθης εξέρυθρη και μαλακή ογκόμορφη βλάβη στη μεσοδόντια θηλή ανάμεσα στους οδόντες #55 και #14. Η βλάβη, μέσα σε 6 μήνες, αντιμετωπίστηκε τόσο συντηρητικά με χλωρεξιδίνη, όσο και χειρουργικά με εκτομή με laser, βιοψία και τελικά λόγω υποτροπών πιο ριζικά με εκτεταμένη αφαίρεση υπό γενική αναισθησία με ταυτόχρονη εκτομή υποκείμενου περιοστέου-οστού. Σε ορισμένες περιπτώσεις ευμεγέθων πυογόνων κοκκιωμάτων των ούλων είναι απαραίτητη η ευρύτερη αφαίρεση και υποκείμενου περιοστέου-οστού για την αποφυγή πολλαπλών υποτροπών. Σε αυτές τις περιπτώσεις η έγκαιρη δι- άγνωση, διαφοροδιάγνωση, συνεργασία ειδικοτήτων και η αντιμετώπιση του πυογόνου κοκκιώματος είναι κύριας σημασίας.

Οι διαταραχές ψυχικής υγείας περιλαμβάνουν δυσλειτουργίες στις ψυχολογικές, βιολογικές και αναπτυξιακές διαδικασίες, με αυξανόμενη συχνότητα σε όλες τις ηλικιακές ομάδες και σοβαρές συνέπειες για την ψυχολογική και σωματική ευημερία. Στόχος της παρούσας μελέτης είναι η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας σχετικά με τα προβλήματα στοματικής υγείας που παρατηρούνται σε παιδιά και εφήβους με τις πιο συχνές ψυχικές διαταραχές, καθώς και τις μεθόδους πρόληψης και διαχείρισης κατά τη διάρκεια οδοντιατρικών θεραπειών. Πραγματοποιήθηκε ανασκόπηση της βιβλιογραφίας στις βάσεις δεδομένων PubMed, Cochrane, Scopus και Embase, καλύπτοντας τη χρονική περίοδο από το 2000 έως το Μάρτιο 2025, χρησιμοποιώντας τις λέξεις-κλειδιά «mental health disorders,» «oral hygiene» και «children». Τα αποτελέσματα της ανασκόπησης υποδεικνύουν ότι οι ψυχικές διαταραχές, όπως αγχώδης διαταραχή, κατάθλιψη, διπολική διαταραχή, σχιζοφρένεια και διατροφικές διαταραχές, συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης στοματικών νόσων, περιλαμβανομένων της τερηδόνας και διάβρωσης των δοντιών και της ουλίτιδας. Πιο συγκεκριμένα, δείχνουν 22,5% υψηλότερο ποσοστό προβλημάτων στοματικής υγείας στα παιδιά με ψυχικές διαταραχές. Ορισμένοι καθοριστικοί παράγοντες περιλαμβάνουν τη φαρμακευτική αγωγή και την ξηροστομία, που σχετίζεται με αυτήν, την κακή διατροφή, την παραμέληση της στοματικής υγιεινής, τους αυτοτραυματισμούς, τη δυσμενέστερη οικονομική κατάσταση των οικογενειών αυτών και την περιορισμένη πρό- σβαση στις οδοντιατρικές υπηρεσίες. Οι διαταραχές ψυχικής υγείας σχετίζονται με σημαντικά αυξημένα ποσοστά προβλημάτων στοματικής υγείας παιδιών και εφήβων, υπογραμμίζοντας την επιτακτική ανάγκη για στοχευμένες στρατηγικές πρόληψης και κατάλληλης προσέγγισης αυτών των πληθυσμών. Απαιτείται η συνεργασία μεταξύ των επαγγελματιών ψυχικής υγείας, των οδοντιάτρων και τον οικογενειών των ασθενών, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής παιδιών και εφήβων με ψυχικές διαταραχές.